Kariyerinizi Değiştirmeyi Düşünüyorsanız Yapmanız Gereken 6 Şey

-Mesleğinizde veya iş alanınızda gelecek görmüyorsanız,

-Sektörünüz değişen global dinamiklere karşı kırılgansa,

-En az 2 kez iş yeri değişikliği yapmanıza rağmen mesleğinize olan istekliliğinizde hiçbir artış olmadıysa,

-Mesleğinizle kişiliğinizin örtüşmediğini düşünüyorsanız,

-Kariyerinizde yükselseniz bile size maddi veya manevi tatmin vermeyeceğinden eminseniz

 

Kariyerinizi tamamen başka bir yöne doğru kaydırmayı düşünmekte haklısınız.

 

En azından yöntemleri araştırıp, alternatif kariyerleri belirleyip, yol haritasını çıkardıktan sonra o yola çıkmaya hazır olup olmadığınıza bakabilirsiniz. Kariyer koçluğu yaptığım danışanlarımdan bana meslek değişimi için ulaşanlardan bazılarıyla yeni ve sevdiği kariyerine ulaştıktan sonra “Mutlu Son” diyerek süreci sonlandırdık. Bazılarıyla onlar kariyer değişimi yolculuğuna devam edecekken, süreç haritasını nasıl yapacaklarını bildikleri için sonlandırdık. Bazılarıyla ise, kendisine uygun alternatif kariyeri seçip o noktaya ulaşmak için yol haritasını çıkardık. Ve süreci sonlandırdık. Bu gruptakilerle süreci bu noktada sonlandırışımızın sebepleri 2 türlü olabildi: 1- Artık ne yapacağını bildiği ve kendini motive ve disipline edebilme becerisi güçlü olduğu için artık bana ihtiyacı kalmadı. 2- Yol haritasını çizdikten sonra o yolun pek de düşündüğü gibi çiçek bahçesi olmadığını gördüğü için vazgeçti ve emekliliğe gün saymaya devam etme fikri daha kolay geldi.

 

Yol üstünde vazgeçenlerin muhakkak kendilerince sebepleri vardır. Yollardan hiçbiri mükemmel bir vadiye ulaşmayacak. Bunu bilerek yola çıkmaya, yoldaki zorluklara ve ayağınızın takılacağı taşlara göğüs germeye, yokuşları tırmanmaya, yağmurlu soğuk havalarda da yürümeye devam etmeye hazır olmak gerekebiliyor.

Eğer tüm bunlara rağmen okumaya devam etmek istiyorsanız gelin biraz daha konuşalım. Şu andan itibaren neler yapmalısınız?

 

1 Hangi alanlara talep olduğunu araştırın.

Bazı sektörler yüzlerce yıldır devam etse de bazıları çok daha hızlı bir değişim içerisinde olabiliyor. Örneğin, pandemiyle birlikte eve servis market hizmeti çok hızlı yükseliş gösterip milyon dolarlık yatırım haberleri havada uçuşmuştu. Bir anda çok hızlı büyüyen veya sektöre hızlı giriş yapan markalar sürdürülebilir olamadılar ve önce büyümeyi durdurup sonra küçülmeye gitmek zorunda kaldılar. Elbette pandeminin gelişi beklenmeyen bir durumdu. Ancak bitişi o kadar da beklenmeyen bir durum değildi sanırım. Buna rağmen yanlış öngörüler bazılarının başına dert açtı. Tüm bu ihtimalleri göz önünde bulundurarak uzun vadede talep edilecek iş alanlarını araştırıp, ilginizi çekip çekmediğine bakmakla başlayabilirsiniz. İngiltere öncelikli olmak üzere global bir ihtiyaç olarak önümüzde veri analizi ve siber güvenlik alanları bulunuyor, örneğin. Eğer mesleğime aşık olmasaydım ve değiştirmeyi düşünseydim veri analizine doğru yönümü çevirirdim diye düşünüyorum bazen. Çünkü hem talep yüksek hem de kişisel olarak çok eğlenceli bulduğum bir alan.

 

2 Becerilerinizi listeleyin.

Veri analizi örneğinden gidelim. Mühendislik altyapınız varsa veya analitik becerinizin güçlü olduğunu düşünüyorsanız bu alan size uygun olabilir. “Ancak bilgisayarlarla, sayılarla, analizle hiç aram yoktur” diyenlerdenseniz, ne kadar talep olursa olsun o alan sizlik değildir. Sırf yüksek talep var diye seçilen yanlış meslekleri bir düşünsenize. Puanı yüksek diye hiç istemediği halde Tıp okuyan doktorları veya “bankacılıkta iyi para var” telkinleriyle iktisat okutulan bankacıları bir düşünsenize. Belki siz de böyle sebeplerle yeteneklerinize hiç uygun olmayan bir işe sıkışıp kalanlardansınızdır. O yüzden işe hemen bir SWOT analizi yaparak başlayın. Güçlü yönlerinizi listeleyin. Diğerlerinden daha iyi yapabildiğiniz işler nelerse, o işlerin gerektirdiği temel beceri belki sizde gerçekten güçlüdür. Gün içinde 10 farklı iş yapıyorsanız belki 1 tanesini bayıla bayıla yapıyorsunuzdur. Bunun gibi detaylar sizin güçlü yönlerinizi, hatta sevdiklerinizi ve becerilerinizi gösterir.

 

3 Değerlerinizi keşfedin.

Hepimizin değerleri parmak izi gibidir. Bizi birbirimizden farklılaştırır. Hayatta en önem verdiğimiz, “önceliğim” dediğimiz, olmazsa olmazımız o kavramlar… Örneğin, sağlık sizin için en öncelikli değerse mental veya fiziksel sağlığınıza zarar veren bir meslek size uygun olmayacaktır. Değerlerinize uygun yaşamadığınızı hissettiğiniz anda mutsuzluk başlar. Değerlerinizi keşfettikten sonra o değerlerin bulunduğu yerleri aramak kolaylaşır. Değerlerinizi nasıl keşfedebileceğinizi Mutluluk Faktörü kitabımda adım adım paylaşmıştım. Hala okumadınız mı? :)

 

4 Beklentilerinizi netleştirin.

Materyal bekletilerden başlayalım: Aylık gelir beklentisi. Beklentimizi bazen sosyal çevremiz oluşturur bazense ihtiyaçlarımız. Çevrenizdekilerin ortalama maaşı 30 bin TL olduğu için 30 bin TL istiyorsunuz ancak aylık bütçenizin gerekliliği 15 bin TL ise, ilk etapta size 30 bin değil 15 bin kazandıracak bir iş beklentinizi karşılıyor olabilir. Unutmayın ki yepyeni bir kariyer yolculuğuna çıkmak bazen sıfırdan başlamayı gerektirir. Yeni bir meslekte tecrübe edindikçe finansal olarak da ilerleyecek olabilirsiniz. Eğer maddi beklentiniz o meslekte 10. yılında olan birinin gelirine eşitse ya meslek fikrini değiştirmeli ya da beklentinizi yeniden gözden geçirmelisiniz demektir. Materyal beklentilerin dışında, çalışma gün ve saatlerinizi kendinizin belirleyeceği bir iş beklentisinde olabilirsiniz. Veya masa başı, açık havada, hibrit çalışma gibi beklentileriniz olabilir. Bunlar netleşmeden meslek fikri belirlemek doğru olmaz.

 

5 Başkalarıyla konuşup fikir alın.

Yeni kariyer yolculuğunuza dair fikriniz oluştukça birileriyle konuşup fikirlerini istemeye başlayın. Elbette her duyduğunuzu %100 doğru ya da en azından sizin için %100 doğru kabul etmeyin. Ama yine de sorup dinlemek, bir nev-i pazar araştırması yapmak iyi olur. Diğer türlü dışarıdan davulun sesi hep hoş gelir. Cem Yılmaz’ın bir esprisi vardır ya, “salonda şu kadar kişi var, bilet fiyatı şu, çarp, ayda 10 kere şova çıksa, ooo çok iyi para.” Çoğu zaman görünmeyen giderler ve o noktaya gelene dek dökülen kan-ter-gözyaşları dolayısıyla yanıltıcı olabilir. Standupçı olmayı düşünüyorsanız en az 3 standupçıyla konuşmadan fikrinizi netleştirmek doğru olmaz. Londra’da tanıştığım 2 kişi standupçılık yolunda ilerliyor, biri 62 yaşında Sri Lankalı bir ressam, diğeri 25 yaşında İngiliz, konuşurken göz kontağı kurmaktan aşırı çekinen bir satışçı. Bambaşka yollardan ve tecrübelerle geliyor olsalar da ortak bir noktaları var. Verdikleri emek o kadar fazla ki, onları tanımamış olsam bu yolun bu kadar zor olabileceğini düşünmezdim açıkçası. Fikirleriniz ilk filizlenmeye başladığında o mesleğe mensup kişilere ulaşıp fikirlerini isteyin. Linkedin’den mesaj atın, arkadaşınızın arkadaşıysa arkadaşınızdan rica edin size buluştursun. Ulaşmaya çalıştığınız her 5 kişiden belki birisiyle konuşma fırsatınız olacak, yine de buna değmez mi?

 

6 Plan yapın.

Plan yapmaya başlamadan önce hedefin hayalini kurmakla başlamaya ne dersiniz? Gözlerinizi kapatıp derin bir nefes alın ve gözünüzde o hedefi canlandırın. Hayalinizdeki mesleği yaparken nasıl hissedeceğinizi gözünüzün önüne getirmeye çalışın.

Çoğu zaman ne istediğimizi keşfettiğimizde hemen yola çıkarız. Oysaki bu doğru bir yaklaşım değildir. Yolda karşımıza çıkabilecek engellere karşı önceden hazırlıklı olabilmek için bir planımızın olması gerekir. Uygun bir plan ve yol haritası ile doğru adımları atarak hayalimizdeki işe ulaşabiliriz.

Bu planda detaylandırılması gereken noktalar şunlardır:

• Uzun vadeli vizyon
• Gerekli yetkinlikler
• Gerekli tecrübe
• Gerekli aracı kurum veya kurumlar
• SMART hedefler

Hedefleriniz ne kadar detaylı ve uygulanabilir olursa kariyer planlamanız o kadar gerçekçi olacaktır. Aynı zamanda önceden hazırlıklı olmanız, yol üzerinde karşınıza çıkacak engellerin motivasyonunuzu düşürmesi ihtimalini de azaltır.

Hedefinizi tek alana yoğunlaştırmamanız da avantajınızadır. Ne kadar çok seçeneğiniz olursa başarılı olma ihtimalinizi de o kadar artırmış olursunuz.

 

 

 

Yeni bir kariyer yolu çizmek bir süreçtir. Şu anda olduğunuz yere birdenbire gelmediğiniz gibi, gideceğiniz yere de hemen varmanız mümkün olmayabilir. Bu yüzden yolunuzda ilerlerken aceleci olmaktan kaçının ve hızlı adımlardansa sağlam adımlar atabilmeye odaklanın. Bu sağlam adımları atarken şu anda elinizde bulunan imkanları da elinizin tersiyle itmemek adına paralel kariyerler fikrine bir göz atın.

 

Umarım yolculuğunuz nereye varırsa varsın, hayal ettiğinizden daha iyi gerçekler size bekliyordur.

 

Başarılar ve keyifli yolculuklar. :)